Familiehypotheek wint aan populariteit
Steeds meer mensen lenen voor hun woning niet alleen bij een hypotheekverstrekker, maar ook bij familie of vrienden. Volgens De Nederlandsche Bank (DNB) heeft inmiddels 1 op de 6 huishoudens een lening bij een naaste. De toezichthouder denkt wel dat dit de huizenprijzen verder kan opstuwen.
DNB bekeek de cijfers over 2020 en zag dat in dat jaar 645.000 huishoudens gebruikmaakten van een privé- of familiehypotheek. Vaak gaat het daarbij om een lening bovenop een hypotheek bij een financiële instelling. In bijna de helft van de gevallen wordt minder dan 20 procent van de totale hypotheeksom geleend van vrienden of familie.
Als je alle familiehypotheken op een hoop gooit, kom je tot een geleend bedrag van 70 miljard euro. Dat is ongeveer 10 procent van de totale hypotheekschuld in Nederland. De familiehypotheek wint wel aan populariteit. In 2020 nam de omvang met 1,2 miljard euro toe. Een stuk meer dan het totale bedrag dat in dat jaar aan zogeheten ‘jubeltonnen’ werd overgemaakt. Tot 2023 jaar mocht je € 100.000 belastingvrij schenken voor de aankoop van een woning.
Hypotheekrenteaftrek gewoon mogelijk
Voor de Belastingdienst is een hypotheek bij familie of vrienden niet anders dan een lening bij een bank. Je mag dus gewoon gebruikmaken van hypotheekrenteaftrek. Voorwaarde is wel dat er een marktconforme rente wordt geheven over de lening. Doe je dit niet, dan ziet de Belastingdienst de familiehypotheek als een schenking en moet je belasting betalen.
Financieringsruimte uitbreiden
Een familiehypotheek zorgt ervoor dat een koper meer kan lenen. Regelmatig wordt deze manier van financieren dan ook gebruikt om de financieringsruime uit te breiden. Dit zorgt er ook voor dat deze groep een groter deel van hun inkomen leent voor hun woning. Zo zijn huishoudens met een familiehypotheek gemiddeld 31,4 procent van hun inkomen kwijt aan woonlasten, terwijl dit bij huishoudens met alleen een bancaire hypotheek op 25,5 procent ligt. Ongeveer 18 procent van de huishoudens met een familiehypotheek leent meer dan de Nibudnorm. 2 keer zoveel als de groep met alleen een bancaire hypotheek.
Mensen met een familiehypotheek hebben doorgaans ook een hogere woningschuld. Gemiddeld genomen hebben zij bijna € 100.000 meer aan hypotheek. Ook heeft deze groep een duurdere woning, met een gemiddelde WOZ-waarde van € 376.000 ten opzichte van € 326.000 voor huishoudens met een bancaire hypotheek.
Familiehypotheken kunnen prijzen opstuwen
Gebruik kunnen maken van familie en vrienden om een woning te kopen kan een mooie uitkomst zijn voor huizenkopers. Toch waarschuwt DNB voor een keerzijde. Het kan namelijk een prijsopdrijvend effect hebben als kopers meer kunnen overbieden door de extra financieringsruimte.