Deze plannen heeft De Nederlandsche Bank voor de huizenmarkt
De Nederlandse woningmarkt is oververhit en de markt zit op slot. Volgens De Nederlandsche Bank (DNB) wordt de markt gekenmerkt door een slechte toegankelijkheid, risicovol leengedrag, te weinig aanbod en grote verschillen tussen kopen en huren in de vrije sector. Dit zorgt uiteindelijk voor kwetsbaarheden voor de economie en de financiële stabiliteit. Onlangs voerde DNB een analyse uit en kwam met een brede aanpak waarbij zowel aan de aanbodkant als de vraagkant zou moeten worden ingegrepen. In dit artikel laten we zien wat de plannen van DNB en Klaas Knot inhouden en hoe daar door experts op gereageerd werd.
Wat willen DNB en Klaas Knot precies?
De voorstellen van Klaas Knot en DNB bestaan in hoofdzaak uit vier onderdelen:
- Beleid dat de bestedingsruimte voor huizenkopers vergroot moet vermeden worden.
- De fiscale voordelen voor eigenwoningbezit moeten geleidelijk worden afgebouwd.
- De schenkingsvrijstelling voor een eigen woning moet worden afgeschaft.
- Er moet meer woningbouw komen.
Wat houden deze punten nu in de praktijk precies in? Het is al langer de wens van De Nederlandsche Bank om de hypotheekrenteaftrek voor de inkomstenbelasting af te schaffen. Maar daarnaast wil hij nu ook van de zogeheten ‘jubelton’ af: een belastingvrije schenking die ouders aan hun kinderen mogen doen op het moment dat die een eigen woning gaan kopen. Ook de afschaffing van de overdrachtsbelasting voor starters moet volgens Knot weer worden teruggedraaid. En een paar dagen later voegde hij ook nog aan het plan toe dat huiseigenaren vermogensbelasting moeten gaan betalen over de overwaarde van hun huis.
Wat vinden experts van deze plannen?
Huizenmarktexperts betwijfelen of deze plannen starters vooruit helpen, zeker als je kijkt naar het moeten betalen van belasting over je overwaarde. Volgens directeur Taco van Hoek van het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) komt de doorstroming op de woningmarkt hierdoor in gevaar. Mensen verhuizen namelijk minder snel naar een duurdere woning. Anderen zijn bang dat hetzelfde effect zal ontstaan bij een rentestijging. Als je een langjarig hypotheekcontract hebt waarbij de rente heel laag is, dan ben je sneller geneigd om te blijven zitten waar je zit.
Ook Peter van Gool, hoogleraar vastgoedeconomie aan de UvA, vindt vermogensbelasting op de eigen woning geen oplossing voor de woningcrisis. Hij wil dat de echte oorzaken worden aangepakt. Zoals het beperken van de hypotheekrenteaftrek en het uitfaseren van de Wet Hillen. Bovendien vindt hij de lage rente de belangrijkste oorzaak en daar is DNB als onderdeel van de Europese Centrale Bank nu juist zelf medeverantwoordelijk voor.
Overeenstemming
Over één punt is bijna iedereen het wél eens: er moet echt meer gebouwd worden in Nederland. Onlangs deden zestien grotere steden in Nederland al een dringende oproep aan de vier partijen die aan het onderhandelen zijn over een nieuw regeerakkoord. Volgens hen moeten er de komende twintig jaar een kleine miljoen huizen bij komen. Op Prinsjesdag werd al wel een bedrag van 100 miljoen euro per jaar uitgetrokken voor het bouwen van woningen, maar dat is bijna lange na niet genoeg.
De vier aandachtspunten van DNB zijn natuurlijk nog maar plannen. Het is uiteindelijk aan de politiek of zij de geopperde oplossingen ook daadwerkelijk willen doorvoeren.