Crisis op de woningmarkt: wat is het effect op kopers?
Het zal niemand ontgaan zijn: door de recordprijzen en krapte op de woningmarkt is het steeds lastiger om aan een woning te komen. Maar hoe lastig is het voor welke groepen? Het Kadaster deed een onderzoek naar de toegankelijkheid van de woningmarkt voor verschillende typen kopers tussen 2017 en 2021.
Meer leencapaciteit, maar minder betaalbare woningen
Door de lage hypotheekrente kunnen veel huizenkopers op dit moment aanzienlijk meer lenen dan in 2017. Voor de laagste en hoogste inkomens zijn erop vooruit gegaan tot soms € 30.000. Middeninkomens kunnen vaak ongeveer evenveel lenen.
Veel minder woningen bereikbaar
De hogere leencapaciteit is echter onvoldoende op de stijgende huizenprijzen bij te benen. In 2017 kon een huishouden met twee inkomens van in totaal € 60.000 nog 65 procent van alle verkochte woningen kopen. In 2021 was dat nog naar 37 procent. Een huishouden met een bruto jaarinkomen onder de € 35.000 maakt überhaupt nauwelijks nog kans op een koopwoning.
In de vier grootste steden is de bereikbaarheid van koopwoningen nog sneller gedaald. Zo konden gezinnen met een gezamenlijk inkomen tot € 60.000 daar in 2017 nog 52 procent van de woningen betalen, terwijl dit in 2021 nog maar 21 procent is.
Minder jonge kopers op de markt
Sinds 2017 is er een daling te zien van alle typen huizenkopers op de markt. Deze daling is voor kopers onder de 40 jaar een stuk groter dan voor 40-plussers. De sterkste daling is zichtbaar onder 25- tot 30-jarigen.
Hoe passen kopers zich aan?
Om toch nog een huis te kunnen kopen, hebben veel kopers hun koopgedrag de afgelopen jaren aangepast. Het Kadaster benoemt de volgende veranderingen:
- Meer kopers kijken buiten de Randstad: in de Randstad en de ring daaromheen zijn er nauwelijks nog woningen te koop onder de twee ton. Het aandeel kopers dat verhuist van de stad naar een buitenregio is daardoor toegenomen van 9,5 procent in 2017 naar ruim 13 procent dit jaar.
- Toename van kopers met twee inkomens: voor alleenstaande kopers is het steeds lastiger om aan een huis te komen. Dat is ook terug te zien in de cijfers: het aandeel van huizen die gekocht worden door tweeverdieners neemt gestaag toe, terwijl het aandeel van single kopers sinds ongeveer 2014 afneemt.
- Kopers nemen genoegen met minder grote woningen: uit de cijfers van het Kadaster blijkt dat vooral jonge kopers van 25 tot 35 jaar genoegen nemen met een kleiner woonoppervlakte.
